ՀՀ ապագա վարչապետ Կարեն Կարապետյանի այս հարցազրույցում հատուկ ընդգծվում են նրա մոտեցումները, աշխատաոճը, մտածելակերպը, կոնկրետ հարցերի շուրջ լուծումների իր տարբերակները: Ու չնայած հարցազրույցն արվել է հինգ տարի առաջ, երբ նա Երևանի քաղաքապետն էր, այսօր էլ խիստ արդիական են նրա պատասխանները, որ տպագրվել էին Nyut.am-ի այն ժամանակվա «Հայացք» թերթում:

-Պարոն Կարապետյան, Դուք ունե՞ք քաղաքի կառավարման որոշակի մոդել, որին հետևում եք, թե պարզապես առկա խնդիրներն եք լուծում:

-Ցանկացած կառավարիչ նախ խնդիր ունի մոդելավորելու այն սուբյեկտը, որը կառավարում է: Մոդելավորելը ամենաբարդ աշխատանքն է: Դա նման է բժշկության մեջ դիագնոստիկային: Եթե ախտորոշումը ճիշտ չես անում, ամենաթանկ դեղն էլ չի օգնի: Եթե մոդելավորողները հմուտ մասնագետներ են և սուբյեկտը մոդելավորում են` հաշվի առնելով բոլոր միտումները, հայտանիշները, չափորոշիչները, ապա կառավարման օպտիմալ մեթոդներ գտնելը հեշտ է: Մենք ստեղծել ենք բոլոր անհրաժեշտ տվյալները` սկսած թատրոնների թվից, ենթակառուցվածքներ, սեփականության ձևեր, մեկ շնչին ընկող ՀՆԱ և այլն: Մենք ձևավորել ենք մեր կառուցվածքը: Կարևորում ենք գույքի ու ակտիվների կառավարումը, որի մեջ մտնում է քաղաքի բյուջեն, վարձակալությունը, ունեցվածքը: Երկրորդ` քաղաքի զարգացման ծրագիրը: Ունենք ներդրումային ծրագրերի վարչություն, որի հիմնական գործառույթն է նախանշել, թե քաղաքը ուր ենք տանում:
Շատ կարևոր է բիզնեսի համար ձևավորել համապատասխան միջավայր: Մեր գործառույթները, որոնք շահութաբեր են, պետք է լինեն մասնավորի կամ մասնավոր-մունիցիպալ համատեղ ձեռնարկության տնօրինման տակ: Այդ թվում` մեր 100-տոկոսանոց դուստրերը` «Երքաղլույսը», ժողովրդի ասած Թաղման բյուրոն, «Կանաչապատումը» և այլն:

-Նշեցիք, որ բիզնեսին մասնակից եք դարձնում կառավարմանը: Մտավախություն չունե՞ք, որ նրանք կարող են թելադրել խաղի իրենց կանոնները:

-Ոչ: Բիզնեսը երբեք իր խաղի կանոնը չի թելադրում, եթե նրան թույլ չեն տալիս: Կարծրացած կարծիք կա, որ բիզնեսմենները գիշատիչներ են: Լայնախոհ գործարարը ամենահայրենասեր մարդն է, որովհետև երկրի շահը նրա շահն է: Երկրորդ` նրանց հետ պետք է պայմանավորվել: Իհարկե, բիզնեսի մեջ լինում են նաև ոչ հեռատես մարդիկ: Իսկ ընդհանրապես բիզնեսը երկրի շարժիչ ուժն է: Ինձ մի երկիր ցույց տվեք, որտեղ բիզնեսը շարժիչ ուժ չէ, բայց որը լավ է ապրում: Նույնիսկ Չինաստանում, որը կոմունիստական գաղափարախոսություն ունի, շարժիչ ուժը գործարարներն են:

-Դուք եկել եք կառավարելու մի համակարգ, որն ունի տարիների կարծրացած մեխանիզմ, և այն փորձում եք փոխել: Ընդվզումների չե՞ք հանդիպել:

Չէի ասի, թե կարծրացած մեխանիզմ է: Յուրաքանչյուր կառավարիչ առաջնորդվել է իր ժամանակի թելադրանքով, ունեցել է իր տեսակետները, կառավարման իր հմտությունն ու ձևերը: Իսկ ընդվզման չեմ հանդիպել:

-Ըստ Ձեզ, այսօր որո՞նք են քաղաքի գլխավոր խնդիրները:

-Բոլորը` տրանսպորտը, աղբահանությունը, կանաչ գոտիները, պարկինգը, բժշկությունը, կրթությունը, մանկապարտեզները, հյուրանոցները, հասարակական զուգարանները:

-Վերջերս այցելել էիք Վերնիսաժ և հանձնարարականներ տվել: Աշխատանքներն ի՞նչ փուլում են` ե՞րբ են կարգի բերելու այգին ու շատրվանները:

-Վերնիսաժի մեր գործընկերը պետք է շատ արագ հասկանա, որ խնդիր ունի: Որովհետև ահավոր վատ է կառավարում: Մի քանի օր առաջ անձամբ եմ հետը խոսել և ասել` եթե շարունակի նման տեմպերով ու կցկտուր գործել, ուղղակի կլուծարենք պայմանագիրը: Եվ թող վստահ լինի, դուք էլ վստահ եղեք, որ կան բազմաթիվ մարդիկ, ովքեր կգան, նորմալ ներդրում կանեն ու այդ բիզնեսից գոհ կմնան: Սա շատ պարզ ճշմարտություն է, որը պետք է հասկանա: Հասկացավ` կմնա, չհասկացավ` կգնա:

-Այսօր քաղաքի համար լուրջ խնդիր են ապօրինի կառույցները, որոնք նաև կոռուպցիայի բուն են:

-Ապօրինի այն կառույցները, որոնք հնարավոր է օրինականացնել, օրինականացնում ենք, որպեսզի տվյալ մարդուն վնաս չհասցնենք: Որովհետև յուրաքանչյուր դեպք ֆինանսի հետ է կապված: Ինչ վերաբերում է ձեղնահարկերին, փորձում ենք համալիր լուծում տալ: Այսօր շատ խիստ հետևում ենք, որպեսզի ապօրինի շինարարությունը հենց սկզբից կանխենք, որ վաղը, մյուս օրը մարդուն ֆինանսապես չվնասենք: Հայտարարել ենք` ապօրինի շինարարություն մի արեք: Եվ սրանից հետո եթե գանք, տեսնենք` սարքած էլ է, քանդելու ենք: Ցավոք, շատ դեպքերում պետք է մի քիչ կոշտ խոսես, որ հասկանան` չի կարելի:

-Պարոն Կարապետյան, եղե՞լ է պահ, երբ զղջացե՞լ եք, որ թողել եք «Հայռուսգազարդն» ու եկել այստեղ:

-Ոչ: Ես չեմ երազել լինել քաղաքապետ, բայց այստեղ շատ հետաքրքիր է: Երբ հետաքրքիր չլինի, երբ զգամ, որ կարող եմ լինել ոչ էֆեկտիվ, երևանցիներին բեռ չեմ դառնա:

-Քաղաքապետի պաշտոնում Ձեր առաջին որոշումներից մեկը` փողոցային առևտրի արգելումը, բավականին սուր հասարակական արձագանք գտավ: Մտավախություն չունեի՞ք, որ դա Ձեր անձի և որպես քաղաքապետ` Ձեր գործունեության նկատմամբ միանգամից բացասական վերաբերմունք կառաջացներ:

-Չունեի: Նախ, արձագանքը որոշակի թվով մարդկանց կողմից էր, որոնց գուցե ցավեցրել ենք, բայց այլընտրանքն առաջարկել ենք: Որովհետև եթե դժգոհողները 2-3% էին, ապա 97-98 %-ը գոհ էին: Օրինակ` Դուք գո՞հ եք, որ փողոցային առևտուր չկա:

-Գոհ կլինեմ, եթե նման մինի-մարկետներ լինեն:

-Հիմա շուկաներ կան: Երբ կա բացօթյա առևտուր, մինի-մարկետներ չեն լինում: Եթե դրան ուշադրություն դարձնենք, պետք է ոչ մի բան չանենք: Իսկ ցավոտ բաներ դեռ շատ են լինելու:

-Մի բան է լինել մայրաքաղաքի բնակիչ, և բոլորովին այլ բան է ղեկավարել քաղաքը: Ի՞նչ նոր բան եք տեսել քաղաքում, որ մինչ այդ չէիք նկատում:

-Անհամեմատ շատ բան եմ տեսել, որը նախկինում չեմ նկատել. ցանկապատերի սխալ գույն, ձեղնահարկեր, կիսածածկեր: Ուշադրություն եմ դարձնում կանգառների անկանոն կառավարմանը, անթրաշ ու ծխախոտը բերանին վարորդներին, քաղաքի կեղտոտությանն եմ ուշադրություն դարձնում, բիզնես կառույցների դիմացի չբարեկարգված տարածքներին: Ամեն ինչի վրա էլ  ուշադրություն եմ դարձնում: Ամեն ինչին ուրիշ աչքով եմ նայում:

-Չնայած քաղաքապետի պաշտոնում Ձեր կենսագրությունը նոր է, հետաքրքիր է իմանալ` հասցրե՞լ են արդյոք Ձեր անձը վիրավորել, և եթե այո, հեշտությա՞մբ եք տարել վիրավորանքը:

-Թերթերում բազմաթիվ հրապարակումներ կան, որոնք խախտում են մարդկային էթիկայի տարրական կանոնները: Ես դեմ չեմ, որ եթե ինձ քննադատեն որպես կառավարիչի: Ես դեմ չեմ, եթե հուշեն իմ սխալները: Բայց դեմ եմ, երբ պիտակներ են կպցնում: Դեմ եմ, երբ այդ մարդիկ չեն գիտակցում, որ ես ունեմ ընտանիք, երեխաներ, ովքեր նույնը ընթերցում են և շատ դեպքերում ցավոտ են տանում:

-Ասում են` հաջորդ վարչապետը կարող է Դուք լինեք: Նման պլաններ ունե՞ք:

-Ոչ, չունեմ:

-Գուցե նախագա՞հն ունի:

-Չգիտեմ: Ես նման պլաններ չունեմ: Ավելին` շատ մեծ հույս ունեմ, որ վերջին պետական պաշտոնը, որը կզբաղեցնեմ, լինելու է քաղաքապետինը:

-Ինչո՞ւ:

-Որովհետև դրանից հետո հաստատ գնալու եմ բիզնես:

Քաղաքի խնդիրներով մտահոգ մի քանի մտավորակնների խնդրեցինք իրենց հարցերն ուղղել քաղաքապետին
 
Կարինե Դանիելյան
-Դուք կարո՞ղ եք վերանայել կանաչ տարածքներին առնչվող` նախկին քաղաքապետերի որոշումները: Մասնավորապես, այս պահին Քանաքեռի ՀԷԿ-ին պատկանող կանաչ տարածքի հաշվին ընդլայնվում է այնտեղ գտնվող ավտոկանգառը, ինչի թույլտվությունը հավանաբար տվել են Ձեր նախորդները:

-Քանաքեռի ՀԷԿ-ի ավտոկանգառը չի ընդլայնվում: Պարզապես ՀԷԿ-ի կողքի կառույցներին խնդրել ենք այդ այգին կանաչապատել: Այդտեղ լինելու է ծաղկանոց, լինելու են նստարաններ: Կարինե Դանիելյանին առաջարկում եմ մեկ ամիս հետո գնալ և տեսնել: Երկրորդ` կանաչ տարածքների վերաբերյալ նախկին որոշումները չեղյալ հայտարարելու մի տարբերակ կա` եթե դրանք անօրինական են, հարցն օրենքով կարգավորվի: Իսկ եթե օրինական են, ապա սեփականատերերի հետ պետք է պայմանավորվել և նրանց փոխհատուցել: Իսկ վարչական ռեսուրս օգտագործելը շատ վատ նախադեպ կլինի:
Սխալ եմ համարում նախկիններին «ռևիզիա» անելը, որովհետև ժամանակները տարբեր են լինում, դրդապատճառները` նույնպես: Իհարկե դա չի նշանակում, որ բոլոր լուծումներն արդարացնում եմ: Բայց տարբերակը դա է` գիծ քաշել. այսուհետ խաղի նոր կանոններն են գործելու:

-Ձեզ առաջարկվել է ստեղծել էկոլոգիական խորհուրդ: Պատասխանել եք, որ հարցը կքննարկվի: Արդեն հստակ եզրակացության եկե՞լ եք՝ խորհուրդն անհրաժե՞շտ է:

-Ես դեմ չեմ: Բայց մինչև վերջ չեմ հասկացել, թե էկոլոգիական խորհուրդն ինչ պետք է անի: Եթե կրկնելու է մեր վարչության գործառույթները, ուրեմն պետք է ընդունենք, որ այն արդյունավետ չի աշխատում, և պետք է այնտեղ աշխատող մարդկան փոխարինել ուրիշներով:

Թովմաս Պողոսյան
-Ի՞նչ երաժշտություն եք սիրում և լսում ազատ ժամանակ:

-Ռոք, ջազ-ռոք, ֆանկ: 

-Երևանում չկա մեր ժողովրդի մարգարե Աշուղ Ջիվանու արձանը: Ես և մի խումբ մտավորականներ, կարծես թե, արձանի տեղն ընտրել ենք: Դուք, որպես մեր նորընտիր խոստումնալից քաղաքապետ, կուզեի՞ք մեզ հետ քննարկել այս խնդիրը:

-Որպեսզի խոսակցությունն առարկայական լինի, նախ թող առաջարկը գրավոր ներկայացվի, որպեսզի մեր թիմը նախապատրաստվի, գան` նստենք, խոսենք: Բացի դրանից` հարցը կարող են քննարկել նախ ճարտարապետի հետ: Եթե իրենց բավարարված չզգան, կարող ենք հանդիպել...

Հեղինակ՝ Արփի Սահակյան

Նյութը՝ սկզբնաղբյուր կայքում