Ռուսաստանից Հայաստան տեղափոխված Նատալյա Նեչայաննայի սոցցանցային գրառման հայերեն թարգմանությունը՝ որոշ կրճատումներով ներկայացրել է Մեդիամաքսը: Հեղինակը ներկայացնում է իր հետ Երեւանում պատահած իրական պատմություն:
Ես տոպոգրաֆիկ կրետինիզմով եմ տառապում։ 10 տարի ապրում էի Մոսկվայում, հիմա ապրում եմ Երեւանում՝ տոպոգրաֆիկ կրետինիզմի դեպքում այդպես անել պետք չէ: Վերջերս անծանոթ Երեւանում խանութից տուն էի վերադառնում, երբ հեռախոսիս մարտկոցը նստեց։ Երեկոյան 10-ն էր։ Դրսում՝ մութ։ Հայերեն երկու բառ գիտեմ՝ բարեւ ձեզ։
Ցուրտ է, ձյուն է գալիս, պայուսակիս մեջ ուտելիքը սառչում է։ Ուղեղումս ուրվագծվում է, թե ինչպես եմ ես սառչում եւ մահանում, իսկ փողոցային շները վազում են իմ սննդի պարկի մոտ եւ միաժամանակ ուտում են դեմքս:
Երբ խուճապս հասնում է իր ամենաթեժ կետին, հեռվում երեւում են 4 հայ դեռահասներ՝ շան հետ։ Աշխարհում ամենաքիչը դեռահասներին եմ սիրում։ Գեղեցիկ են, նորաձեւ հագնված, ինչ-որ բառեր են ասում, որոնք ես կսովորեմ միայն երկու տարի հետո։ Մի խոսքով, դեռահասների ֆոնին ես ինձ տարեց հարիֆ եմ զգում, եւ այս զգացումը ինձ դուր չի գալիս:
Սակայն ընտրություն չկա։ Մոտենում եմ տղաներին.
«Բարեւ ձե՜զ: Ներեցեք, ռուսերեն խոսու՞մ եք։ Ես մոլորվել եմ, հեռախոսս անջատվել է, սպասում եմ մահիս։ Միգուցե, նավիգատոր ունե՞ք»։
Սրանից հետո սկսվում է մղձավանջներիս տեսարանը: Դեռահասները արագ-արագ խոսում են հայերեն։ Բոլորը հանում են իրենց հեռախոսները, հետո՝ անջատում։ Շունը վազում է մեր շուրջը: Դեռահասները ծիծաղում են, եւ վստահ եմ, որ նրանք ծիծաղում են ինձ վրա։
Եվ այդ պահին նրանցից ամենագեղեցիկը (բոլոր հայ տղաներն էլ գեղեցիկ են, բայց այս մեկն ուղղակի դիվային գեղեցիկ էր) ասում է.
«Նավիգատոր չունենք, ուստի հիմա ձեզ հետ միասին կշրջենք թաղամասի բոլոր շենքերով, մինչեւ գտնենք այն, որը պետք է: Հետեւեք մեզ»։
Անվերջ բարձրանում ենք ու իջնում։ Հեռախոս են տալիս, որ Հայաստանում իմ ճանաչած միակ մարդուն գրեմ։
Այն պահին, երբ կանգնած եմ հեռախոսը ձեռքիս, կողքով երկու աղջիկ են անցնում։ Հարցնում ենք, թե որտեղ է ճիշտ տունը: Նրանք չգիտեն, բայց աղջիկներից մեկի տատիկը կարող է իմանալ: Վազում են տատիկի մոտ: Դրան զուգահեռ որոնողական գործողության պատանի ղեկավարը կանգնեցնում է մարդկանցով լցված մի մեքենա։ Մեքենայում 8 հոգի են, բոլորը աշխույժ քննարկում են, թե ինչպես գտնել ճանապարհը։
Փողոցի մեջտեղում կանգնած է մոլորված մի կին, ուրիշի հեռախոսը ձեռքում, ով ժամանել է Երեւան եւ սովորել է միայն «բարեւ ձեզ»-ը։ Եվ ՏԱՍՆՉՈՐՍ հայ օգնում են նրան իր տունը գտնել:
Այդ պահին հիշեցի մի պատմություն, որը տեղի էր ունեցել իմ հարազատ քաղաքում, երբ 12 տարեկան էի։ Նստել էի սխալ միկրոավտոբուս եւ գնացել սխալ տեղ: Նոր տոմս գնելու փող չունեի։ Եվ իմ հարազատ լեզվով, իմ հարազատ Տոլյատիում ասում եմ վարորդին. «Կներեք, շփոթել եմ երթուղայինը, կարո՞ղ եմ ձեր հեռախոսից զանգահարել մայրիկիս»: Եվ վարորդն ասում է՝ «ոչ»։
Չեմ մեղադրում վարորդին. ինքս բազմիցս եղել եմ այնպիսի իրավիճակներում, երբ ինչ-որ մեկի հետ դեպք է պատահել, իսկ ես թքած եմ ունեցել: Բայց հենց այս պահին Երեւանում ես հանկարծ հայտնվեցի մի իրավիճակում, երբ մարդիկ «թքած չունեն»։ Դժվար է նույնիսկ բացատրել, թե որքան շշմեցուցիչ է այդ զգացումը:
Եթե Հայաստանի համար տուրիստական կարգախոս ստեղծելու լինեի, այն կձեւակերպեի այսպես. «Երկիր, որտեղ մարդիկ «թքած չունեն»:
Տղաների հետ մի փոքր էլ շրջեցինք, եւ նրանք գտան իմ տունը։ Ինձ ուղեկցեցին անմիջապես մուտքի մոտ, որ հանկարծ նորից չմոլորվեմ։ Համառորեն փորձում էի շոկոլադե սալիներ դնել գրպանները, սակայն դրանք ջղային մերժման արժանացան:
Հասա տուն եւ մտածեցի, որ աշխարհն ինքնին բավականին տհաճ մի բան է: Բայց կա մի ժողովուրդ, ով հակադրվում է այս ամենին։ Ուսի ինչո՞ւ բոլորս չփորձենք շտապ հայ դառնալ։ Եթե ապացուցված է, որ հայերն աշխարհի լավագույն մարդիկ են, պետք է թողնել ամեն ինչ եւ անմիջապես զբաղվել այդ հարցով։ Միգուցե ինչ-որ մեկի մոտ այս կյանքում դա չստացվի, ապա պետք է փորձել հաջորդ կյանքում:
Եթե երբեւէ քաղաքական գործիչ դառնամ, նախընտրական ծրագիրս չափազանց պարզ է լինելու. «Եկեք աշխարհի բոլոր մարդկանց հայ դարձնենք»։ Եվ աշխարհը անմիջապես դրախտ կդառնա, որտեղ ոչ մեկ «թքած չունի»: