(երկար ակնարկ էշերի մասին)
Եթե հիմա մի ողջամիտ մարդ (շատ քչերից, էլի, էդ «շատերը» ավարտուն էշ են) դիտի Արտավազդ Փելեշյանի «ՄԵՆՔ» վաերագրական ֆիլմը՝ հաստատ լաց կլինի։
Որովհետեւ, առաջին հերթին կտեսնի, թե ինչի համար էին ապրում 70-ականների մարդիկ, ինչ արժեքներ կային նրանց համար։ Կտեսնի Արամ Խաչատրյանի թաղումը, կտեսնի թե ինչ է նշանակում, երբ ԱՄԲՈՂՋ ԺՈՂՈՎՈՒՐԴԸ ելնում է փողոց՝ իր հանճարին հրաժեշտ տալու համար։ Կրկնում եմ՝ ամբողջ ժողովուրդը, ոչ թե, ասենք, 10-15 000 հոգի։ Կտեսնի, թե ոնց էին մարդիկ հասնում օդանավակայան, որ տեսնեն… որ համբուրեն ժամանող Վիկտոր Համբարձումյանին…
Շատ բաներ կտեսնի… Ու անդարձորեն կտխրի, որովհետեւ այն ժամանակ կար սեր, կար հարգանք եւ որ ամենակարեւորն է՝ կար հսկայական նվիրվածություն դեպի ունեցած արժեքները, դեպի մեծ արվեստագետները, գիտնականները, ֆուտբոլիստները…
"Она Иштояня видела" ասում էր Մեծ Ֆրունզիկը «Միմինոյում»։ Ու բոլորը հասկանում էին դա, որովհետեւ Իշտոյանը դեմք էր, Իշտոյանին սիրում էին…
Մարդիկ երազում էին կենդանի տեսնել այդ անհատներին, Խորեն Աբրահամյանին ու Խորեն Հովհաննիսյանին, Ֆրունզիկ Մկրտչյանին ու Սոս Սարգսյանին… Բոլոր մեծերին… Ֆրունզիկն ինքն էր իր ժամանակն անցկացնում իրեն սիրող հասարակ մարդկանց շրջապատում…
Եւ այն ժամանակ ոչ մի փողոցային անտեր մլակ չէր կարող իրեն թույլ տալ գոնե կես ծաղրական խոսք նետել մեր մեծերի հասցեին… (մլակներ կան կասեն՝ «Հիմա մեծերը չկան, ո՞ւմ հարգենք ու սիրենք… Պատասխանում եմ՝ ժողովուրդն է ծնում, դաստիարակում ու սիրում իր մեծերին, առանց ժողովրդի չի լինում անհատ… Իսկ ինչո՞վ է զբաղվում ժողովուրդն այսօր… Ինչո՞վ…
Էս թերի, կեղտոտ ու ֆեոդալական երկրում ամեն տեսակի զիբիլ… կրկնում եմ ԶԻԲԻԼ, ոչլոտ խոզի թրիք, այսինքն՝ ինչ-որ կիսամարդ, թերի շուն-քաղաքական գործիչ, ինչ-որ թարախակալած, ծուռ բերանը բացող-փակող երգիչ-երգչուհի, սերիալներում ու պոռնիկ TV-ներում քարշ եկող լրբաբալա «դերասան-դերասանուհի», ինչ-որ անհասկանալի, մեծամիտ, դամբուլի կորիզ լակոտ «գրող», ինչ-որ ինքն իրեն թունախեղդ արած, հաստահետույք «լրագրող»…
Մի խոսքով՝ դրանք, այդ ոչ պրոֆեսիոնալ, հասարակության գարշահոտ կղկղանքները, էդ համատարած դիլետանտները, էդ թերաքուն «սիրողները» (Թերաքուն - Недоё…нный), էդ amateur պոռնկորդիները այսօրով ՏԻՐՈՒՄ ԵՆ էս չխմած հանրապետության զազրելի TV-ներին, բեմերին, համերգասրահներին, կինոէկրաններին, նիստերին ու հանրահավաքներին…
Երբ «Համացանցի հայկական տիրույթներ» անվանվող СВАЛКА-ն զբաղված է սրան-նրան թունավորելով ու անասնություններ շաղելով, երբ բոզի մականուններ ունեցող լակոտ-լուկուտներն իրենց դրել են իշխանավորի տեղ ու թալանում են բոլորին, երբ շարունակ տեսնում ես անընդհատ բացվող-փակվող հերթական ընդդիմությունների մանկապատանեկան ձեռնաշարժությունը…
Բա որ չգիտես որտեղից ինչ-որ մտավորականներ են հայտնվել, որ քաղաքա-հասարակական լուրջ-լուրջ մտքեր են արտահայտում… ասենք ինչ-որ տիգրան խզմալյան… դու ո՞վ ես, ախր, ի՞նչ ես ստեղծել քո կյանքում, էդ ի՞նչ ֆիլմեր ես նկարել, որ մարդիկ նայել են, հաճույք են ստացել… Ո՞վ ես դու՝ Կարեն Շախնազարովն ես, Ալեկսեյ Բալաբանովն ես, Մարտին Սքորսեզեն ես… Դու անգամ… ի՞նչ ասեմ… անգամ Վիգեն Չալդրանյանը չես դու… Ինչի՞ եք դուք ձեր փոշոտ, փտած ու խեղանդամված մարմինները գցում էկրան։ Ու «հայությունից» եք խոսում, ինչ-որ ազատագրումից եք խոսում… Մեկն ու մեկդ մի ծաղիկ ցանել է՞ էս հողի, էս պետության համար։ Դուք ընդհանրապես գիտե՞ք ինչ է ՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆ, ԻՆՉ Է ՏԻՐԱԿԱԼ, ԻՆՉ Է ԺՈՂՈՎՈՒՐԴ։ Մտքներովդ գոնե մի անգամ անցել է՞ Նիկկոլո Մաքքիավելիի «Տիրակալը» բացել ու կարդալ… Սա էս զիբիլամանից դուրս պրծած ԲՈԼՈՐ «գործիչներին» եմ հարցնում։ Ամբիոններից կկամ հարթակներից, մամոնտի կողմից բռնաբարվող վայրի խոզի ձայնով «Հայաստան», «Հայաստան» եք ոռնում սաղ օրը… ձեր լակոտներն էլ պիտի ասեն՝ «Պապան գործի ա գնացել»… «Ի՞նչ է աշխատում պապադ»՝ կհարցնեն էդ թուլին։ «Իմ պապան մասնագիտությամբ հայասեր ա, առաջ ազգային ժողովում էր խոսում, կրճատման տակ ընկավ ու դառավ քաղաքական գործիչ, հիմա ինտերնետում ու միտինգներում ա «հայրենասիրություն» անում … կարող ա կես դրույքով էլ քաղաքապետ դառնա էս քանի օրը»…
Բա էդպիսի գործիչներ ե՞ն լինում։ Մեկն էդպես լիներ, մյուսը լիներ, տո 80 տոկոսը էշ լինեին՝ կասեինք ոչինչ։ ԲԱՅՑ ԱԽՐ ՍԱՂ ԵՆ ԷՇ, ՍԱՂ, ԲՈԼՈՐՆ ԱՆԽՏԻՐ, A-ից մինչեւ Z…
Ոչ գրագիտություն, ոչ համաշխարհային մշակույթի ու պատմության ուսումնասիրություն, ոչ ԽԵԼՔԻ ՆՇՈՒՅԼ աչքերում… Միայն բռնաբարվող խոզի ձայնը՝ «Հայաստան», «Հայաստան»…
Հիմա մտածենք՝ հավն է ձվի՞ց, թե՞ ձուն հավից, այսինքն ո՞վ է մեղավոր, որ իսկական անհատներ չկան (կամ կան՝ չեն երեւում)… Ո՞վ է երազում լսել ու նայել որակով բան, եւ ո՞վ է սրանց ստեղծում ու կանգնեցնում պատվանդանին, ո՞վ է ճաշակ թելադրում, ո՞վ է լրատվություն կազմակերպում… Էսօրվա անդաստիարակ լրագրողները՞… Հա՞… Որ վերջնականապես էս մատաղ սերունդը դառնա Մատաղ ԳՆԱՑԱԾ սերո՞ւնդ…
Էս ի՞նչ բառեր եք գործածում դուք, էշի թուլեք՝ «Ժողովուրդը ընդդեմ եսիմում», «Ավազակապետության եսիմինչը», «Եսիմ-որ-բոզի թուլի բաց նամակը» (չեմ ջոկում, դրանք նորմալ նամակներ չեն կարենում գրե՞ն, ինչի՞ պիտի բաց լինի… Բա էդ կարդացողները ԴՈԴ Ե՞Ն ԼՐԻՎ, ԷՇ Ե՞Ն, ՉԵՆ ՀԱՍԿԱՆՈ՞ՒՄ, ՈՐ ԷԴ ՆԱՄԱԿԱԳԻՐՆ ԻՐԵՆ PR Ա ԱՆՈՒՄ, ԻՆՉԻ՞ ԵՆ ԿԱՐԴՈՒՄ ՈՒ «ՔՆՆԱՐԿՈՒՄ» ՄԻ ՀԱՏ ԷԼ…
«Հայ», «Հայ», «Հայ»… Նացիոնալիմ ե՞ք սերմանում, շներ, ուզում եք նացիոնալիստ մեծանա՞ էս ջահելությունը, ուզում եք հետընթաց ապրի՞… Աշխարհը գնա առաջ, իսկ մենք հետդարձ դեպի պատմությունը՞… Դուք չգիտե՞ք, որ նորմալ երկրներում նացիոնալիզմի համար հոդված կա, բռնում են, որովհետեւ ԴԱ ՎԱՏ ԲԱՆ Ա, ՎԱՏ։
ՈՐՈՎՀԵՏԵՎ ԱԶԳԱՅՆԱԿԱՆԸ ՉԻ ԿԱՐՈՂ ԼԻՆԵԼ ՀԱՅՐԵՆԱՍԵՐ։ ՉԻ ԿԱՐՈՂ։ Մտա,վ դերմանտինից կարած գանգատուփերդ, թե՞ կողքով անցավ…
«Հայ աստղերը կիսամերկ»…
Ո՞ւմ хер-ին են պետք ընդհանրապես էդ հայ աստղերը, ձեր մորը… համակրեմ։ Ո՞վ են դրանք… Կիսատ-պռատ, ջրիկ սպերմատազոիդներ, որ չեն սաղմնավորվել… սատկել, մնացել են։
Կամ էդքան որ գրում եք, ինչ-որ անասունների անուններ եք անընդհատ ցփնում մամուլում ու ինտերնետում՝ ՈՐ Ի՞ՆՉ, բացատրեք մի հատ։ Ինչի պիտի նոր կյանք մտնող, արվեստի, մշակույթի, անգամ լուրջ քաղաքականությամբ հետաքրքրվող երիտասարդը նիկոլ փաշինյանի անունն իմանա… Ո՞վ ա էդ լխպոր, մուտիլովչիկ տարականը։ Թողեք էդ մարդը Նժդեհի գործերն ընթերցի, թող իմանա, թե Աուգուստո Պինոչետը ո՞նց փրկեց իր հայրենիքը, թող Մոցարտ լսի, Մահլեր լսի, Ջեյմս Բրանունին նայի… Հիմար ե՞ք դուք լրիվ։ Ինքներդ մարդկանց մանկուց փչացնում եք էդ սերիալա-քաղաքական աղբով, հետո ասում են՝ «Ի՞նչ հաղորդենք ժողովուրդը էդ ա սիրում, լավ բան չեն նայում ու լսում»… Բա ի՞նչ սիրեն, կովի տղեք, ի՞նչ սիրեն, պեդերաստներ, եթե դուք ձեր TV-ներում ու բլոգներում միայն ձեր ուղեղի չափով զիբիլ եք շաղ տալիս… Ողջամիտ մարդը եթե միայն գլխագրերը կարդա, կմտածի՝ «Էս սրանք հիվանդ ե՞ն… սրանք մեղավոր ե՞ն, թե՞ սրանց մամաներն են մեղավոր իրանց լույս աշխարհ ցկնելու համար»)… Ահա՝ «Սամվել Ալեքսանյանն ու Բիշարյանը եկեղեցով դարձել են քույր ու եղբայր» (Էս լրիվ պոռնո սաթերի INCEST բաժնից ա, էլի), «Եթե Րաֆֆի Հովհաննիսյանը փող բաժաներ, նրան կընտրեին» (ախր ի՞նչ եք ուզում Րաֆֆիից, ի՞նչ եք ուզում դուք էդ խեղճ տղուց, արաաաա… մարդ ա, էլի), «Արմեն Մարտիրոսյանը հիվանադանոցում չէ» (սիրտս կանգնել էր, հա, ես էլ մտածում եմ, թե ո՞ւր ա էդ տղեն), «Գալուստ Սահակյանը` Զարուհի Փոստանջյանի տեսակետի մասին» (հա, Գալուստ Սահակյանը Ռենոլդ Ռեյգընն ա, Փոստանջյանն էլ Մարգրեթ Թեթչերը), «Տաշիրի Սամոն կմասնակցի երդմնակալությանը» (ե՞ւ… ի՞նչ անենք մենք էդ մասնակցության առթիվ, դիսկանֆմորտ «ապրե՞նք» թե՞ անպատեհ օրգազմ… թուհ ձեր սաղի վրա)… Բա սրանց «մշակութային» լուրերի գլխագրերը նայեք՝ «Դորիանս» խումբը նոր մենեջեր կունենա» (բայց մենք գիտեի՞նք հին մենեջերի մասին, էդ ովքեր են, արաաաա), «Հայ աստղերը լողազգեստով» (իբր շորերով տանելի ու ընդունելի էին, հիմա էլ պիտի լողազգեստով տեսնենք էդ տարականի բալեքին), «Քրիստինեն, Սիլվան, Էրիկը, Ջուսը եւ մյուսները՝ “Ե՞ս Yes!”-ի տարեդարձին» (բայց դրանք ովքե՞ր են, ախր, մի հատ կարա՞նք գոնե իմանանք, թե Ջուսն ո՞վ ա, այ ձեր ցավը տանեմ) «Սոնա Շահգելդյանն ընկեր ունի» (թե ասա ձե՞ր ինչ գործն ա, թե էդ աղջիկն ինչ ունի)… Ու հետո էնպիսի անուններ են գրում, որ չես հասկանում՝ ո՞րտեղից էկան-թափան էդ աստղերը, ով արտաթորեց դրանց… Ասենք՝ «Մաշա Մինջոյանը վերադարձել է դեպի սկիզբ»… Այ մեռնեմ ձեր կյանքին, նախ մի հատ գրեք, թե դա ո՞վ է, նոր բացատրեք, թե էդ ինչ սկիզբ ա գնացել… Անուն-ազգանուններն էլ էնպես են գրում, ոնց որ կգրեին, ասենք՝ Ella Fitzgerald… Հիմա որոշ ամեոբաներ կարող է ասեն՝ «Դուք չգիտեք այդ անունները, իսկ երիտասարդությունը գիտի»… Բա հենց ո… (ներողություն)՝ ՎԱՏ Ա, ԷԼԻ, ՈՐ ԵՐԻՏԱՍԱՐԴՈՒԹՅՈՒՆԸ ԳԻՏԻ… Երիտասարդությունը պիտի ՉԻՄԱՆԱ էդ անունները… Որովհետեւ ԷԴՔԱՆ ԼԱՎ ԲԱՆԵՐ ԿԱՆ ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ…
Երիտասարդությունն էլ ի՞նչ անի… Դեմ են տվել պատին։ Խելոքները (քչերը) տանն իրենց գրքերն են կարդում, ջազ են լսում, ինտերնետով մտածող, աշխարհով հետաքրքրվող մարդուն բնորոշ կայքեր են մտնում, ապրում են… Ու դա երիտասարդության 2 տոկոսն է։ Մնացած՝ ի՞նչ, ոչ մի բան չեն անում, անգամ էդ «աստղերին» չեն լսում, այ էս վերեւի գլխագրերն են կարդում, խորանում, copy/past են անում իրենց էջերին… Կռվում են, վիճում… Լավ, բան չունեմ ասելու…
Բայց ի՞նչ անես խեղաթյուրված, բայց ակտիվ ու «գործունյա» բջերի մասին, որ TV-ներով են երեւում, թույն են թափում, երգում են, նվագում են, ինչ-որ հոդվածներ են գրում, կարծիք թելադրում…
Ու ընդհանրապես, կարելի է՞ հասկանալ, որ ամեն փողոցից եկած մարդ ԻՐԱՎՈՒՆՔ ՉՈՒՆԻ բեմի վրա կամ կինոյում խաղալ, տեղի անտեղի իր հիմար կարծիքը հայտնել, իր կարծիքով «կատակներ» անել, «քննադատել» ու ընդհանրապես երեւալ։
Ինչո՞ւ… Ասեմ.
ՈՐՈՎՀԵՏԵՎ ՍԻՐՈՂԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ԱՀԱՎՈՐ ՎԱՏ ՄՈԼՈՒՑՔ Է, ԷԴ ՍԱՂ ՍԻՐՈՂՆԵՐԻՆ ՊԵՏՔ Է ԱՐԴԵՆ ՍԵՌԱԿԱՆ ՊԱՏԻԺՆԵՐԻ ԵՆԹԱՐԿԵԼ ՈՒ ԹԱՂԵԼ ՄԻ ԽՈՒԼ ՏԵՂ, К ЧЕРТОВОЙ МАТЕРИ!!!!
ՈՐՈՎՀԵՏԵՎ ԴՐԱ ՀԱՄԱՐ ԿԱՆ ԱՐՀԵՍՏԱՎԱՐԺ ԴԵՐԱՍԱՆՆԵՐ, ԳՐՈՂՆԵՐ, ԵՐԳԻԾԱԲԱՆՆԵՐ, ՔՆՆԱԴԱՏՆԵՐ։
ՄԱՐԴԻԿ, ՈՐՈՆՔ ՊԻՏԻ ԽՈՍԵՆ։ ՆՐԱՆՔ ԽՈՍԵՆ՝ ՄՅՈՒՍՆԵՐԸ ԼՍԵՆ…
ՀԱՄԱՁԱՅՆՎԵՆ ԿԱՄ ՈՉ՝ ԴԱ ՈՒՐԻՇ ՀԱՐՑ Է…
ՄԻԱՅՆ ՀԱՎԱՍԱՐԻ ՊԵՍ ՉՎԻՃԵՆ։
ՈՐՈՎՀԵՏԵՎ ԿՅԱՆՔԸ ԴԱ FACEBOOK ՉԻ։
Թատերագիր Վահրամ Սահակյանի գրառումը
Ֆեյսբուք